İşveren işyerinde güvenli bir çalışma ortamını sağlamakla yükümlüdür.
İşyerinden, kullanılan ekipmanlardan, kimyasallardan, ortamdan, yürütülen faaliyetlerden, çevreden, vb. gelebilecek tehlikelere karşı tedbir almalıdır.
İş yerlerinde kullanılan elektrik de tehlike olarak değerlendirilmelidir.
İşveren bu yükümlülüğü gereği;
Elektrik tesisatını, yetkili teknik elemanlarca çizilmiş projeye uygun tesis etmelidir. Elektrik projesinde revizyon yapılmadan tesisatta değişikli veya ilave yapmamalıdır.
Elektrik tesisatının projeye uygunluğu, topraklamalar var ise paratoner, vb. her yıl yetkili teknik elemanlarca kontrol edilmeli, kontrol sonucu raporlanmalıdır.
Raporda tespit edilen eksiklikler ve teknik elemanların tavsiyeleri doğrultusunda işveren düzeltici, geliştirici aksiyonlar almalıdır.
Elektrik tesisatını, panoları, elektrikli ekipmanları bakımlı, temiz, kullanılabilir durumda tutmalıdır.
Ana ve tali panolarda kaçak akım koruma rölesi (30mA), yangın rölesi (300mA) tesis etmelidir.
Elektrik ve kumanda panolarını, acil durumları dikkate alınarak kolay ulaşılabilir tutmalı ve önlerine engel konulmasını engellemelidir.
Elektrikli ekipmanların bakım ve tamirlerinin yetkili teknik elemanlar tarafından yapılmasını sağlamalıdır.
Trafo, elektrik panoları ve benzeri tehlikeli noktalara yetkili teknik elemanlar dışında çalışanların girişini, ulaşımını, müdahalesini önleyici tedbirler almalıdır.
Evlerimizde de durum bundan farksızdır;
Günümüzde hanelerde kullanılan elektrikli aletlerin sayısı, dolayısı ile elektriğe olan ihtiyaç artmıştır.
Yeni nesil binalarda geçmiş tecrübeler ve İSG bakış açısı ile yeni düzenlemeler kalıcı çözümler üretmişse de eski binalarda çok ciddi problemler bulunmaktadır.
Eski binaların elektrik tesisatlarının bugünün ihtiyacını karşılamaması, kapasitesinin üstünde yüke maruz kalması muhtemeldir. Tesisatın yetersiz veya yıpranmış olması elektrik kaynaklı yangın, arıza vb. olarak bize geri dönmektedir.
Binalarımızda belirli aralıklar ve ihtiyaç hissedildiğinde teknik elemanlarca elektrik tesisatının kontrolünün yapılarak uygunluğuna dair rapor alınmasında fayda bulunmaktadır.
Tesisatta yapılacak değişiklik veya ilaveler yetkili teknik elemanlar tarafından projelendirilmeli ve bina elektrik projesi revize edilmelidir.
Hanelerimizde elektriğin ilk girdiği nokra, sigorta kutularıdır.
Sigorta kutusu önünde malzeme bulunmaması veya ulaşılamaz olması acil durumlarda hızlı müdahale imkânını ortadan kaldırmaktadır. Eski binalarda sigorta kutuları teknik ve ya estetik kaygılar ile girişte dolap arkalarına, içlerine veya ulaşılamayacak şekilde yükseğe konumlandırılmıştır. Bu durum ihtiyaç halinde sigorta kutusuna müdahaleyi zorlaştırmaktadır.
Bina ana dağıtım panosunda yangın koruma rölesi, her hanenin girişinde bulunan sigorta kutusunda kaçak akım koruma rölesi bulunmalıdır. Röleler belirli aralıklar ile üzerindeki test butonuna basılarak test edilmeli, çalışır olduğundan emin olunmalıdır.
Sigorta kutuları ve var ise diğer panolar bakımlı, temiz tutulmalı, açıkta kablo, kablo ucu vb. bulunmamalıdır. Sigorta kutusunun kendisinde, kapağında keskin veya delici, sivri yüzeyler bulunmamalıdır.
Kutu içindeki sigortalar anlaşılır şekilde tanımlanmalı, özellikle ana sigorta belirgin olmalıdır. Acil durumlarda ilk seferde doğru sigortaya müdahale edilebilmelidir.
Sigorta kutusu ve var ise diğer panolar bakımlı, temiz tutulmalı, amaçları dışında kullanılmamalıdır.
Hane halkı (çocuklar hariç) sigorta kutusunun yerini ve nasıl müdahale edeceğini bilmelidir.
Şamil ATEŞ
Makina Mühendisi
İş Güvenliği Uzmanı